Search

دکترسجاد معین‌فر(جامعه شناس و پژوهشگرمسایل اجتماعی ایران)

شکل‌گیری مفاهمه راه حل ایجاد مدارای اجتماعی میان اقوام و ادیان

سجاد معین فر

به گزارش پول نیوز ، گفت‌و‌گو یکی از ضروریات جامعه امروز ایران است. نگاهی به تحولات چهار دهه اخیر و تغییرات اجتماعی حاصل از آن، اهمیت نهادینه شدن فرهنگ گفت‌و‌گو را دوچندان می‌کند. واقعیت آن است که در پی تغییرات دهه اخیر در نظام خانواده و اجتماع، از گفت‌و‌گو و تعامل فاصله گرفته‌ایم.

◾️گفت‌و‌گو و تعامل در سطوح مختلف می‌تواند به حل بسیاری از مسائل مبتلابه جامعه بینجامد و اگر به‌عنوان یک فرهنگ پذیرفته شود، گام مهمی در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش همدردی و انسجام برداشته‌ایم. چرا که گفت‌و‌گو منجر به کاهش عصبیت و شکاف فرهنگی، افزایش اشتراکات، ایجاد فضایی برای داشتن گوش شنوا، پذیرش نقد و شکوفایی و پویایی در جامعه می‌شود.

◾️در جامعه‌ای که فضای گفت‌و‌گویی حاکم است، فضیلت، معرفت، اخلاق و بسیاری از فضایل دیگر افزایش می‌یابد.
در این میان تعامل میان کانون‌های حاکمیت، نخبگان و مردم، جامعه‌ای منسجم، سالم، دوراندیش، همه‌ جانبه ‌نگر و کل‌نگر را نوید می‌دهد و بی‌تردید نخبگان، اصحاب فرهنگ، هنر، علم و دانش و آگاهی از جمله کانون‌های اثر‌گذار در ایجاد فضای گفت‌و‌گویی هستند.

◾️همچنان که رسانه نیز به‌عنوان بستری برای انتقال عقاید نخبگان به جامعه و حلقه وصل میان دولت و ملت از دیگر کانون‌های تأثیر‌گذار در جامعه برای افزایش گفت‌و‌گو محسوب می‌شود.
در این صورت است که گفت‌و‌گو به فرهنگ ملی کشور تبدیل می‌شود و به جای منازعه و تخریب، نقد سازنده و اصلاح روش‌ها اهمیت می‌یابد.

◾️بنابراین نقطه آغاز تعامل در جامعه، گفت‌و‌گوی فرهنگی است. چنان‌که عامل اصلی منازعه نیز، تخاصم فرهنگی است. در حقیقت، منازعه فرهنگی به‌دلیل عدم گفت‌وگو و مدارای فرهنگی شکل می‌گیرد.

◾️نادیده انگاشتن تنوع و تکثر فرهنگی به ‌عنوان یک واقعیت انکار‌ناپذیر، زمینه منازعه فرهنگی را فراهم می‌کند، در حالی که پذیرش آن ما را به وحدت و همگرایی فرهنگی رهنمون می‌سازد.

◾️پس می‌توان با سازگاری و تأکید بر نقاط مشترک به مسائل بزرگتر و دغدغه‌های اصلی جامعه فکر کرد و در جامعه پرآسیب امروز، راه تداوم حیات اجتماعی، از مسیر گفت‌و‌گو می‌گذرد.

◾️باید گفت‌وگو، تعامل، سازگاری، ‌هم‌اندیشی، تحمل، مدارا و پذیرش حق دیگران برای زیست فرهنگی را به رسمیت بشناسیم.

◾️آنچه که نباید مورد غفلت قرار گیرد، لوازم اخلاقی تحقق گفت‌وگوی فرهنگی یعنی تواضع، وفای به عهد و مشارکت است. گفت‌وگو باید با اصل احترام به تفکر، اعتقادات و آداب و رسوم طرف‌های گفت‌وگو همراه باشد. نتیجه گفت‌ وگو باید به مشارکت‌ جویی و همزیستی مسالمت‌ آمیز فرهنگی متنوع منجر گردد.

◾️برقراري ارتباط  با ديگران از نيازهاي ذاتي و فطري انسانها و در راستای تحقق گفت‌و‌گوی فرهنگی است و ازآنجاكه ساکنان دیار اقوام و ادیان(آذربایجان غربی) به لحاظ زباني، قومي، نژادي، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي داراي تفاوتهایي هستند، تنها راه برقراري ارتباط سالم و فارغ از ستيزه جويي، وجود مداراي اجتماعي بين ايشان است. بنابراين،تحمل عقايد و آداب و فرهنگ گروه هاي ديگر اهميت فراواني خواهد يافت. درواقع، بايد گفت امروزه اين تنوع تا حدي است كه بدون داشتن حداقلي از مداراي اجتماعي و تحمل عقايد متفاوت و مخالف، زندگي كردن در وضعيت عادي غيرممكن خواهد شد. بايد توجه داشت مادامي كه افراد جامعه اي با يكديگر متفاوت اند و اغلب داراي اعتقادات راسخي هستند، با يكديگر اختلاف پيدا مي كنند و اگر قرار باشد بيش تر آن ها اهل مدارا نباشند، صلح اجتماعي غيرممكن خواهد شد.

بیشتر بخوانید        نشاط جامعه با کنار هم بودن اقوام مختلف در جشنواره «ایران عزیز»

◾️مدارا، نوعي توانايي و تعهد به شناخت، احترام، مشاركت كردن، گفت وگو و توافق با كساني است كه متفاوت هستند واين به عنوان نيرويي سياسي اجتماعي شناخته مي شود.

◾️راه حل ایجاد مدارای اجتماعی شکل گیری مفاهمه و گفت و گو است. انسان سالم و جامعه سالم زمانی تحقق می‌یابد که فضایل اخلاقی اجتماعی را در جامعه گسترش یابند.

◾️گسترش فرهنگ مدارا از سطوح بالای مدیریتی ضرورت دارد. ابتدا باید تصمیم گیران، متولیان و مدیران در رفتار، کردار، سخن و اعمال خود مدارا داشته باشند تا اثرات آن به سطوح پایین منتقل شود.

◾️مدارای اجتماعی با بخشنامه، نهادینه نمی  شود بلکه آموزش های مربوط به آن باید از دوران کودکی نهادینه شود.جامعه نمی  تواند بدون حادثه و آسیب و تعارض باشد اما باید بگونه ای عمل شود تا از میزان آسیب ها به افراد جامعه در این شرایط کاسته شود.

◾️کوتاه سخن اینکه گفت‌وگو راهبرد و مهم‌ترین کلید گشاینده قفل درهای بسته و گفت‌وگوی فرهنگی، بخشی اساسی از تداوم حیات اجتماعی ما است.

◾️کلام آخر اینکه، حضرت امام محمد باقر (ع) می‌فرمایند: «هرچیزی قفل و حفاظی دارد و حفاظ ایمان، مدارا کردن و نرمی است.»

برچسب‌ها:

اشتراک‌گذاری

لینک کوتاه:

مصطفی نخعی
شینا انصاری
آخرین اخبار