به گزارش پول نیوز، بر اساس آخرین گزارش منتشر شده از وضعیت تولید علم و فناوری ایران در حوزه نانو در سال ۲۰۲۳، ایران هر چند در تولید علم در رتبه پنجم جهانی ایستاده، ولی در ثبت پتنت امریکا در پله «بیست و هفتم» قرار داشته و در دفتر ثبت پتنت اروپا هیچ اختراعی مرتبط با فناوری نانو ثبت نکرده است.
در آخرین گزارش اجرای «سند ملی توسعه علوم و فناوری نانو و برنامه توسعه فناوری‌های میکرو» در سال ۱۴۰۲ که از سوی ستاد نانو و میکروی معاونت علمی ریاست‌جمهوری منتشر شد، وضعت تولید علم و فناوری نانوی ایران بررسی شد.
در این گزارش جایگاه جهانی ایران در علم و فناوری نانو به‌وسیله سه شاخص کلان «کمیت مقالات فناوری نانو»، «کیفیت مقالات فناوری نانو» و «تعداد اختراعات فناوری نانو» ارزیابی شد. برای ارزیابی جایگاه ایران در علم نانو از پایگاه داده Science of Web (WoS) به‌عنوان منبع آمار و اطلاعات استفاده شده و مقالات پژوهشی مرتبط با فناوری نانو با استفاده از یک عبارت جستجوی معتبر، استخراج و اندازه‌گیری شده است. در حوزه فناوری نیز تعداد اختراعات فناوری نانو در دفاتر ثبت پتنت معتبر جهان از جمله اداره ثبت پتنت آمریکا (USPTO) و اداره ثبت پتنت اروپا (EPO ) اندازه‌گیری می‌شوند.
جایگاه ایران در انتشار علم جهانی نانود
ر سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱۱ هزار و ۱۷۹ مقاله مرتبط با فناوری نانو توسط محققان ایرانی در WoS نمایه شد که معادل ۴.۶ درصد از کل مقالات نانو منتشر شده در سال ۲۰۲۳ است. ایران با این سهم از انتشارات نانو، با یک پله افت، در رتبه پنجم جهان قرار گرفت. این جایگاه در حالی به دست آمده که ایران در سال ۲۰۰۰ و قبل از تأسیس ستاد توسعه فناوری نانو که تعداد معدودی از محققان و دانشمندان ایرانی با این فناور ی نوظهور آشنا بودند، با انتشار ۸ مقاله نانو در رده «پنجاه و هشتم» جهان و «ششــم» منطقه خاورمیانه قرار داشت.
ایران در سال‌های بعد همواره یک روند صعودی را در انتشار علوم نانو طی کرد، به طوری که متوسط درصد رشد سالانه مقالات نانوی ایران در این ۲۳ ســال ۴۴.۹۴ درصد بوده است. تعداد مقالات نانوی ایران در ســال ۲۰۲۳ به ۱۸.۹ درصد از کل مقالات علمی منتشر شده ایران در WoS را شامل می‌شود، در حالی که ســهم مقالات نانو از کل مقالات جهان در ســال ۲۰۲۳ میلادی ۸.۹ درصد بوده است.
سهم مقالات نانوی مشترک ایران با کشورهای دیگر در ســال ۲۰۲۳ میلادی ۳۲.۶ درصد بود و ۵ کشور «چین»، «آمریکا»، «ترکیه»، «عراق» و «کانادا» به ترتیب بیشترین سهم را در انتشــار مقالات مشترک با ایران داشتند. همچنین ایران از لحاظ سرانه مقاله نانو به جمعیت، در رتبه بیستم در سال ۲۰۲۲ و از لحاظ تعداد مقاله به ازای مقدار GDP بر اساس نرخ برابری قدرت پول (PPP) در رتبه اول جهان در سال ۲۰۲۲ قرار دارد.
آژانس خلاقیت کوانتا