6 مرداد 1403 - 11:45

جستجو
این کادر جستجو را ببندید.
جستجو

نگاه نمایشی و فرمایشی به بهره وری

دکتر زهرا نظری مهر / حقوقدان

به گزارش پول نیوز، نگاه نمایشی و فرمایشی به بهره وری

برای آنکه مدیریت در عرصه های گوناگون به ویژه مدیریت یک کشور بدرستی صورت پذیرد و دستاورد های بسیاری بدنبال داشته باشد، نیاز است بسیاری از گزینه ها در کنار یکدیگر قرار گیرد. در این صورت یک اتفاق مبارک شکل می گیرد که از آن با عنوان بهره وری یاد می شود. زمانی بهره وری شکل می گیزد که حداکثر سودِ ممکن بدست بیاید. اگر استفاده بهینه از نیروی کار، توان، استعداد و مهارت نیروی انسانی، زمین، ماشین، پول، تجهیزات، زمان، مکان و… به منظور ارتقای رفاه جامعه انجام شود، بهره وری اتفاق می افتد. به عبارت بهتر اگر بخواهیم درک درستی از بهره وری داشته باشیم، نسبت کار انجام شده به کاری که باید انجام می شد، مفهوم بهره وری است. بر اساس این تعریف هر چقدر کاری که باید انجام می شد، ناقص باشد، به همان نسبت بهره وری کمتری صورت گرفته و هرچقدر کار بیشتری انجام شود، بهره وری بیشتری انجام شده است.

بهره وری مطالبه ای عمومی

بدلیل آنکه بهره وری در کشور ما بدرستی انجام نشد، اما دستیابی به بهره وری مطالبه ای عمومی و ریشه ای بود، ایران با وجود نداشتن تشکیلات بهره وری، در ۱۳۴۴ به عضویت سازمان بهره وری آسیایی (APO) درآمد، که در همین اندازه باقی ماند. با پیروزی انقلاب نیز سال ها اتفاق خاصی نیفتاد و فقط مجلس شورای اسلامی در ۱۳۶۷ تمدید عضویت ایران در سازمان بهره وری آسیایی را تصویب کرد. بدنبال این مصوبه، دبیرخانه ای در وزارت صنایع سنگین وقت، مسوول ایجاد تشکیلات بهره وری شد. پس از کش و قوس های بسیار و تحولاتی که اتفاق افتاد، سازمان ملی بهره وری ایران شکل گرفت و مقرر شد به عنوان دبیرخانه سازمان بهره وری آسیایی (APO) در ایران فعالیت کند. هدف سازمان بهره وری آسیایی، سرعت بخشیدن به توسعه اقتصادی در منطقه آسیا و اقیانوسیه از طریق ارتقای بهره وری در بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، خدمات عمومی و محیط زیست و تلاش در جهت افزایش آگاهی نسبت به بهره وری است.

نامگذاری روز ملی

اهمیت بهره وری به اندازه ای زیاد است که اول خرداد به نام روز بهره وری نامگذاری شد. اما نکته مهم اینجاست که در این روز خاص چه اتفاقاتی باید بیفتد. بی شک اول خرداد روزی برای همایش و برگزاری نمایش نیست، بلکه روز بهره وری بهانه ای است تا عملکرد دستگاه ها مورد بررسی قرار گیرد و مشخص شود بهره وری به چه میزان صورت گرفته است.

گزینه ای برای تشخیص عملکرد

اما میزان بهره وری می تواند گزینه ای برای تشخصی عملکرد مسوولان باشد. اگر عملکرد یک مجموعه ضعیف است، به اهداف خود نرسیده، سرعت بالا یا پایین داشته یا هر مورد دیگری به چشم می خورد، روز بهره وری بهانه خوبی برای بازخواست تمامی دستگاه هاست. روز بهره وری فرصتی است تا تمامی دستگاه ها در قوای سه گانه مورد بررسی قرار گیرد و کسانی که عامل اصلی عقب ماندگی ها یا مشکلات هستند، شناسایی شوند و مورد بازخواست قرار گیرند.

بیشتر بخوانید:

نادیده گرفتن بحران ها

بی شک در تمامی سال های گذشته با بحران های بزرگی در عرصه های گوناگون مدیریتی کشور رو به رو بوده ایم. در آشفته بازار اقتصادی به سر می بریم، صنعت و کشاورزی که چراغ روشن اقتصاد کشور هستند، لنگ لنگان حرکت می کنند. اقتصاد با وجود ابلاغیه اصل ۴۴ قانون اساسی از سوی رهبر انقلاب، در انحصار دولت قرار دارد و در حالی که رهبر انقلاب تاکید کردند اقتصاد باید به سوی خصوصی سازی برود، اما ۸۵ درصد اقتصاد همچنان در انحصار دولت است. تعاونی که بنابر تاکید ابلاغیه اصل ۴۴ می بایست ۲۵ درصد اقتصاد را در اختیار بگیرد، به ۵ درصد هم نمی رسد. اقتصاد دولتی باعث شده تحریم ها بسیار تاثیرگذار باشد و بسیاری موارد دیگر که بیانگر نبود بهره وری در کشور است.

بحران مدیریت دولتی

اینکه سازمان ملی بهره وری تشکیل شود، اما زیر نظر دولت اداره شود، بدترین شکل ممکن برای بهره وری است. هنگامی که سازمان بهره وری زیر نظر دولت است و رییس سازمان را دولت منصوب می کند، هرگز عملکرد دستگاه های زیر نظر قوای سه گانه به ویژه دولت با رویکرد انتقادی مورد نقد و بررسی قرار نمی گیرد. به عبارت بهتر نگاه منتقدانه به نگاه تملق تغییر می کند و سازمان بهره وری هرگز لب به انتقاد باز نمی کند.

این همه سومدیریت

اگر به اظهار نظر هایی که در خصوص مشکلات ریز و درشت کشور در سال های گذشته صورت گرفته، توجه کنیم، ریشه تمامی مشکلات در سومدیریت، ناکارآمدی، انتصاب های سیاسی و جناحی، مدیریت اتوبوسی و بسیاری چالش های دیگر دارد، چالش هایی که هرگز از سوی سازمان بهره وری به صورت شفاف مطرح نشده است.

سرکوب انتقاد

بار ها شاهد بحران ها و چالش هایی بودیم که در طول سال به صورت مستمر ادامه داشت، در حالی که معلوم نبود چرا با این همه سومدیریت مقابله نمی شود. اگر سازمان بهره وری تشکیلاتی مفید و موثر بود، می بایست به صورت مستمر عملکرد دستگاه ها را مورد بررسی قرار دهد و به لحظه ریشه چالش ها را اعلام کند، در حالی که هرگز شاهد چنین رویکردی نبودیم. اگر سازمان بهره وری تشکیلاتی تخصصی و موثر است، باید تمامی دستگاه ها از آن حساب ببرند نه آنکه سازمانی نمایشی باشد که هزینه روی دست بیت المال می گذارد. بنابر این لازم است هر چه سریعتر در مورد چارت سازمانی سازمان ملی بهره وری تجدید نظر شود و از سازمانی نمایشی، به سازمانی تاثیرگذار و مفید تبدیل شود.

 

اشتراک‌گذاری

لینک کوتاه:

156704765
-گرمای-هوا-بر-خلق-و-خو-min
همچنین بخوانید
آخرین اخبار