به گزارش پول نیوز ، کیست تخمدان یک کیسه پر از مایع است که روی تخمدان ایجاد میشود. علائم کیست تخمدان معمولا ملموس و قابل مشاهده نیست اما این کیستها بسیار شایع هستند. بیشتر کیستهای تخمدان به طور طبیعی ایجاد شده و در طی چند ماه بدون نیاز به هیچگونه درمان از بین میروند.
تخمدانها در بررسی علائم کیست تخمدان
تخمدانها دو اندام بادامی شکل هستند که بخشی از دستگاه تناسلی زنان محسوب میشوند. هر کدام از تخمدانها در یکی از طرفین رحم (رحم) قرار گرفتهاند.
تخمدانها دو وظیفه اصلی دارند:
- به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی، تقریباً هر ۲۸ روز یک تخمک آزاد میکنند.
- هورمونهای جنسی استروژن و پروژسترون ترشح میکنند که نقش مهمی در تولید مثل دارند.
کیست تخمدان ممکن است هر دو تخمدان را همزمان درگیر کند یا فقط یکی از تخمدانها را تحت تأثیر قرار دهد.
علت تیرگی زیر بغل چیست؟ معرفی روش های مختلف درمان را مطالعه کنید.
بررسی علائم کیست تخمدان
علائم کیست تخمدان معمولاً تنها در صورتی بروز میکنند که کیست شکافته شود (پاره شود)، اندازهاش بسیار بزرگ باشد، یا پیچ بخورد و جریان خونرسانی به تخمدانها را مختل کند.
در چنین مواردی، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- درد لگن – این درد ممکن است به صورت کسلکننده و سنگین یا ناگهانی و شدید باشد.
- درد هنگام رابطه جنسی
- مشکل در تخلیه روده
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- پریودهای سنگین، نامنظم یا پریود هایی سبکتر از حد معمول
- نفخ و تورم شکم
- احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا
- مشکل در باردار شدن – هرچند باروری اغلب تحت تأثیر کیست تخمدان قرار نمیگیرد.
اگر علائم کیست تخمدان را دارید، حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید.
همچنین اگر:
- درد لگنی ناگهانی و شدیدی دارید،
- یا در ناحیه شکم (شکم) احساس درد میکنید و همچنین دچار تهوع یا استفراغ هستید،
انواع کیست تخمدان
دو نوع اصلی کیست تخمدان عبارتند از:
- کیستهای عملکردی تخمدان – این نوع کیستها بهعنوان بخشی از چرخه قاعدگی بهوجود میآیند و معمولاً بیضرر و موقتی هستند. این نوع، رایجترین نوع کیست تخمدان محسوب میشود.
- کیستهای پاتولوژیک تخمدان – این کیستها در اثر رشد غیرطبیعی سلولها ایجاد میشوند و در مقایسه با کیستهای عملکردی، بسیار کمتر رایج هستند.
گاهی اوقات، کیست تخمدان ممکن است به دلیل شرایط زمینهای مانند اندومتریوز نیز شکل بگیرد.
بیشتر کیستهای تخمدان غیرسرطانی (خوشخیم) هستند، هرچند تعداد کمی از آنها سرطانی (بدخیم) میشوند. در دوران یائسگی، احتمال سرطانی بودن کیستهای تخمدان بیشتر است.
تشخیص علائم کیست تخمدان
اگر پزشک عمومی احتمال دهد که ممکن است کیست تخمدان داشته باشید، به احتمال زیاد شما را برای سونوگرافی ارجاع میدهد. این سونوگرافی با استفاده از پروبی که در داخل واژن قرار میگیرد انجام میشود.
اگر در طول سونوگرافی کیست تشخیص داده شود، ممکن است نیاز باشد که این موضوع با یک اسکن مجدد در چند هفته پیگیری شود. همچنین، پزشک عمومی ممکن است شما را به یک متخصص زنان و زایمان ارجاع دهد.
اگر نگرانیای از بابت سرطانی بودن کیست وجود داشته باشد، پزشک آزمایشهای خونی برای بررسی مواد شیمیایی مرتبط با سرطان تخمدان تجویز میکند. اما، سطح بالای این مواد شیمیایی لزوماً به معنای ابتلا به سرطان نیست، زیرا ممکن است به علت شرایط غیرسرطانی دیگری از جمله اندومتریوز، عفونت لگنی، فیبرومها و یا دوره قاعدگی رخ دهد.
درمان و از بین بردن علائم کیست تخمدان
درمان کیست تخمدان به موارد زیر بستگی دارد:
- اندازه و ظاهر آن
- وجود یا عدم وجود علائم کیست تخمدان
- اینکه آیا فرد در دوران یائسگی قرار دارد یا خیر
در اکثر موارد، علائم کیست تخمدان پس از چند ماه خود به خود از بین میرود و ممکن است با یک اسکن سونوگرافی دیگر این موضوع تأیید شود. اگر یائسه باشید، خطر ابتلا به سرطان تخمدان اندکی بیشتر است، بنابراین معمولاً اسکنهای سونوگرافی و آزمایشهای خون بهطور منظم در طول یک سال برای نظارت بر کیست توصیه میشود.
در صورت بزرگ بودن کیستها، بروز علائم یا احتمال سرطانی بودن، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن آنها باشد.
کیست تخمدان و باروری
در بیشتر موارد، کیست تخمدان مانع باردار شدن نمیشود، اما گاهی ممکن است فرآیند بارداری را دشوارتر کند. اگر برای برداشتن کیست نیاز به جراحی باشد، جراح شما تلاش میکند باروریتان را حفظ کند. ممکن است تنها کیست برداشته شود و تخمدانها دستنخورده بمانند یا فقط یک تخمدان برداشته شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز به برداشتن هر دو تخمدان باشد که در این صورت تخمکی تولید نخواهد شد. بهتر است پیش از جراحی با پزشک درباره اثرات احتمالی بر باروری صحبت کنید.
عوامل خطر ابتلا به کیست
خطر ابتلا به کیست تخمدان در شرایط زیر بیشتر است:
- مشکلات هورمونی: شامل مصرف داروهای باروری که باعث تخمکگذاری میشوند، مانند کلومیفن یا لتروزول (Femara).
- بارداری: گاهی فولیکولی که در زمان تخمکگذاری تشکیل میشود، در طول بارداری بر روی تخمدان باقی میماند و ممکن است رشد کند.
- اندومتریوز: برخی از بافتها ممکن است به تخمدان بچسبند و کیست تشکیل دهند.
- عفونت شدید لگن: اگر عفونت به تخمدانها برسد، میتواند باعث ایجاد کیست شود.
- سابقه کیست تخمدان: اگر قبلاً کیست تخمدان داشتهاید، احتمال بازگشت آن بیشتر است.
عوارض کیست تخمدان برای خانم ها
اگرچه عوارض کیستهای تخمدان بهندرت اتفاق میافتند، اما احتمال وقوع برخی از عوارض وجود دارد:
- پیچخوردگی تخمدان: کیستهای بزرگ ممکن است باعث جابهجایی تخمدان شوند و احتمال پیچخوردگی دردناک تخمدان را افزایش دهند. در صورت وقوع این وضعیت، ممکن است درد شدید و ناگهانی در ناحیه لگن و حالت تهوع و استفراغ را تجربه کنید. پیچخوردگی تخمدان همچنین میتواند جریان خون به تخمدان را کاهش یا قطع کند.
- پارگی کیست: پارگی کیست میتواند باعث درد شدید و خونریزی در داخل لگن شود. هرچقدر کیست بزرگتر باشد، احتمال پارگی بیشتر است. فعالیت شدید در ناحیه لگن، مانند رابطه جنسی واژینال، نیز میتواند خطر پارگی را افزایش دهد.
پیشگیری از ابتلا به بیماری کیست تخمدان
راهی قطعی برای پیشگیری از اکثر کیستهای تخمدان وجود ندارد، اما معاینات منظم لگنی کمک میکنند تا تغییرات در تخمدانها در اولین فرصت شناسایی شوند. بهتر است تغییرات چرخه قاعدگی خود را زیر نظر داشته باشید و علائم غیر عادی قاعدگی، بهویژه آنهایی که برای چند دوره ادامه دارند، را یادداشت کنید. در صورت بروز تغییرات مشکوک، با پزشک خود مشورت نمایید.