فرزانه در آزمون زن‌گریزی برای مدیریت

به گزارش پول نیوز ، دکتر زهرا نظری مهر / حقوقدان

زن گریزی یا به تعبیر دیگر زن ستیزی، یکی از بدترین چالشها در نظام مدیریتی کشور است. هرگاه که برگزاری انتخابات در زمینه های ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شورای شهر و حتی مجلس خبرگان رهبری در دستور کار قرار می گیرد، مطالبات به اشکال گوناگون مطرح می شود. این مطالبات در قالب های گوناگون از جمله دادن مسوولیت به نمایندگان ادیان و مذاهب و متخصصان توانمندی که بدلیل بازی های سیاسی خانه نشین شده اند، مطرح می شود. اما مطالبه جدی، دادن مسوولیت به زنانی است که مدرک تحصیلی با رتبه بالا، سابقه درخشان، شخصیت مدیریتی، کارآمدی، پاکدستی، سلامت و عزت نفس، فساد ستیزی و بسیاری گزینه های دیگر را در کارنامه خود دارند، اما مورد اقبال قرار نمی گیرند.

محرومیت زنان از مدیریت

در حالی زنان از بدست آوردن جایگاههای مدیریتی محروم هستند که نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می دهند و مهمتر آنکه در بسیاری از بخشها که ارتباط مستقیم با زنان دارد، مدیرت بدست مردان سپرده می شود. این رویکرد باعث شده تا هنگام تبلیغات انتخاباتی، نامزدها برای بدست آوردن ارای زنان، این قول را بدهند که بخشی از کابینه خود را به زنان واگذار کنند. اتفاقی که در تمامی سالهای گذشته رقم خورده، دادن مسوولیت در پست های محدود به زنان است.

تنها یک وزیر زن در 45 سال

در تمامی سالهای پس از انقلاب و تشکیل دولت با گرایشهای مختلف چپ و راست، تنها یک وزیر زن در پست وزارت بهداشت به مجلس شورای اسلامی معرفی شد که با دریافت آرای چشمگیر از مجلس شورای اسلامی، کارنامه درخشانی از خود برجای گذاشت. پس از ان هیچ وزارتخانه ای به زنان سپرده نشد تا آنکه مسعود پزشکیان برای ریاست دولت چهاردهم از مردم رای گرفت. پزشکیان نیز در تبلیغات انتخاباتی بر توانمندی زنان در اداره کشور تاکید کرد و قول داد سهمی از کابینه خود را به زنان اختصاص دهد.

وزارتخانه های کم چالش

انتظار سیاسون و صاحب نظران این بود که پزشکیان برای کابینه هایی همچون میراث فرهنگی، بهداشت، آموزش و پرورش یا ارشاد که از فشار کمتری برخوردار هستند، وزیر زن معرفی کند، وزارتخانه هایی که با چالش کمتری رو به رو است. اما یک باره فرزانه صادق مالواجرد برای وزارتخانه ای معرفی شد که یکی از پرچالش ترین وزارتخانه های کشور است. وزارتخانه ای که از ترکیب وزارت خانه راه و ترابری با وزارت‌خانه مسکن و شهرسازی تشکیل شد. ترکیبی که از همان ابتدا با انتقادهای بسیاری رو به رو شد و منتقدان بدرستی معتقد بودند هر کدام از این دو وزارتخانه چالشهای جدی دارد.

بحران راه و ترابری

وزارت راه و ترابری مسوولیت گسترده ای در حمل و نقل جاده ای، ریلی، دریایی و هوایی داشت. از سقوط هواپیما و تاخیر در زمان پرواز تا تصادفات جاده ای و خارج شدن قطارها از ریل و قیمت بلیت ها به اندازه کافی مسوولیت را سنگین می کرد که البته اداره بنادر و کشتیرانی بدلیل چالشهای ناشی از تحریم ها و تهدیدها، داستانی مفصل دارد. بزرگراهها و جاده ها نیز که نقش بسزایی در تصادفات دارند، هر لحظه می تواند وزیر را به چالش بکشد. البته اگر زوایای دیگر وزارت راه و ترابری را بررسی کنیم، مثنوی هفتاد من کاغذ می شود.

چالش مسکن و شهرسازی

وزارت مسکن و شهرسازی مشکلات خاص خودش را داشت. کشوری که با کمبود ۶ میلیون واحد مسکونی روبروست و سالانه به۸۰۰ هزار واحد مسکونی نیاز دارد، وجود وزارت مسکن امری ضروری است. از سوی دیگرتعداد مستاجران روز به روز در حال افزایش است به نوعی که بر اساس آمار منتشره در 1400 بیش از ۵۵ درصد خانوار‌های شهری و بیش از ۲۵ درصد خانوار‌های روستایی در قالب اجاره نشینی زندگی می کنند. معضل مسکن به اندازه ای جدی است که ازدواج و فرزندآوری را تحت تاثیر قرار داده و کار بجایی رسید که ابراهیم رییسی برای آنکه رای مردم را برای تصدی ریاست دولت سیزدهم بدست بیاورد، قول داد سالانه یک میلیون مسکن می سازد، قولی که هرگز محقق نشد اما مردم به واسطه این وعده با رییسی رای دادند.

ادغام غیر کارشناسی

با وجود این همه چالش، در اقدامی غیر کارشناسی، وزارت راه و شهرسازی از ادغام این دو وزارتخانه تشکیل شد تا بخشهایی که برای مدیریت آنها به دو وزیر نیاز داشت، به یک وزیر سپرده شود. اما پزشکیان این وزارتخانه را به فرزانه صادق مالواجرد سپرد، خانمی که سابقه سالها مدیریت در این وزارتخانه را داشت و اکنون برای تصدی پستی جدی مسوولیت پذیرفت.

مسوولیت سنگین فرزانه

هنگامی که پزشکیان در آخرین دفاع از کابینه معرفی شده در صحن علنی مجلس، به فرزانه صادق مالواجرد اشاره و تاکید کرد که با نظر رهبر انقلاب ایشان برای این پست معرفی شده، مسوولیت را برای صادق دو چندان کرد. فرزانه صادق از یک سو باید خودش را در مقام زن برای تصدی پست وزارت اثبات کند، از سوی دیگر باید پاسخگوی انتخاب پزشکیان باشد که به او اعتماد و از او دفاع کرده و مهمتر آنکه در برابر تایید رهبر انقلاب مسوولیتی دوچندان دارد. اما از همه اینها مهمتر، تاثیرگذاری صادق در انتخاب های آینده است. اگر فرزانه صادق عملکرد درخشانی داشته باشد و توانمندی خود را نه در تمامی عرصه ها، بلکه در 80 یا 70 درصد عرصه ها به اثبات برساند، می توان امیدوار به حضور زنان در کابینه های بعدی و حتی جایگیزینی زنان با مردان در همین کابینه بود، در غیر این صورت، بهانه ای بدست مردان مخالف مدیریت زنان داده می شود تا برای مدتها با حضور زنان در کابینه و حتی پست های معاونت و مدیرکلی مخالفت شود.