هزینه های سنگین رسالت خبرنگاری

به گزارش پول نیوز ، هنگامی که از شغل خودمان سخن به میان می آوریم، قلم فرسایی سخت می شود. نگرانیم تا مبادا مغرضان با سوبرداشت خودستایی، اصل ماهیت خبرنگاری و اطلاع رسانی را به حاشیه بکشانند و زیبایی ها و ظرافت های نوشتن، در مسلخ حاشیه سازی قربانی شود. اولویت بر آن است که در خصوص نوشتن و خبرنگاری، دیگران قلم فرسایی کنند تا حق مطلب از زبان دیگران ادا شود، چرا که «خوش‌تر آن باشد که سر دلبران، گفته آید در حدیث دیگران».

زیباترین توصیف و تعریف نسبت به اهمیت نوشتن را در کلام خداوند و در معجزه پیامبر خاتم یعنی قران شاهد هستیم، آنجا که یکی از سوره های قران به نام قلم نامگذاری می شود و خداوند آغاز این سوره را  با آیه « ن وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ (نون، سوگند به قلم و آنچه مى ‏نويسند» مزین می فرمایند. این نامگذاری در بیش از 1400 سال پیش، اهمیت نوشتن را توصیف می کند، هنگامی که تاریخ با بحران جعل و دروغگویی رو به رو بوده و بسیاری از حقایق بدست فرصت طلبان و سودجویان تحریف می شد. واقعیت این است که در طول تاریخ معارف بشری و در بستر تاریخ ادیان الهی، همیشه مردمانی دروغ‌ساز و دجّال‌صفت بوده‌اند که حقایق الهی و علمی را به سخره می‌گرفتند و با اهداف گوناگون و در اثر عوامل مختلف مانند تعصبات مذهبی، انحرافات عقیدتی، خدمت به حاکم ستمگر، کسب مال یا مقام، غلو در مذهب و عقاید، بزرگ کردن خود و بسیاری موارد و دلایل دیگر، دست به تحریف حقایق، جعل احادیث و دروغ‌گویی می‌زدند، رویکردی که در دوره پیامبر خاتم نیز واقع می شد و جاعلان روایات به عمد و با اهداف خاص، احادیث یا روایات جعلی را به پیامبر اسلام و بزرگان دین نسبت می‌دادند که زیانهای آن را پس از گذشت 1400 سال مشاهده می کنیم.

با گذشت تمامی سالها و زیانهای ناشی از دروغ پردازی، اهمیت نوشتن، خبررسانی و خبرنگاری بیش از گذشته خودنمایی می کند، به نوعی که در سراسر جهان روز خبرنگار را تکریم می کنند. از مسوولان تا مردم عادی بدین مناسبت در هر مقام و جایگاهی قلم بدست می گیرند تا جایگاه خبرنگاری را تکریم کنند و با رویکردی دو گانه، از یک سو زبان به گلایه از نامهربانی ها بگشایند و از سوی دیگر بر اهمیت خبرنگاری تاکید کنند.

زیباترین توصیفی که در آستانه روز خبرنگار شاهد بودیم، جملاتی است که عباس عراقچی وزیر امور خارجه با حضور سرزده در نشست خبری سخنگو مطرح کرد. وی با یادآوری اینکه روز خبرنگار با یاد شهید صارمی نامیده شده گفت: نکته مهم این است که شهید صارمی خبرنگار ایرنا در کنار دیپلمات‌ها شهید شد ولی خبرنگاران از ما زرنگ‌تر بودند و روز ۱۷مرداد را به نام خبرنگار گرفتند و روز دیپلمات عقب ماند.

بی شک تکریم های بسیاری به هر بهانه صورت می گیرد، اما واقعیت این است که برجسته ترین تکریم ها را به مناسبت روز خبرنگار شاهد هستیم. تنوع مشاغل بسیار است. از روز کارگر تا مهندس، کارآفرین و بسیاری موارد دیگر در سطح جهانی وجود دارد که هر کدام بیانگر جایگاه و ارزشمندی این مشاغل است، اما هیچیک به اندازه خبرنگار مخاطب ندارد. بی شک روز خبرنگار، روز نوشتن است و تمامی کسانی که با قلم و نوشتن سنخیت یا کوچکترین علاقه ای دارند، خبرنگار را بهانه ای برای درد دل کردن قرار می دهند.

افراد بسیاری به هر دلیل ترور یا مفقود شده اند. افراد بسیاری با هر عنوان (شهید، تلف، مرگ، به درک واصل شدن و…) جان به جان آفرین تقدیم کرده اند. افراد بسیاری مورد ظلم و ستم قرار گرفتند و صدها و هزاران مورد دیگر که در خصوص هر کدام می توان قلم فرسایی کرد، اما هر واقعه ای که برای خبرنگاران صورت می گیرد، ماندگار می شود. آمار کشته های جنگ ها و حشتناک و نشانگر زشتی ها و تلخی های جنگ است، اما خبرنگارانی که در جنگ ها جان می بازند، پرونده جانیان جنگ افروز را سیاه می کند.

نکته ای که نباید مغفول بماند، ماهیت کاری است که خبرنگاران انجام می دهند. هر واقعه ای که در هر گوشه از جهان رخ می دهد، تا زمانی که اطلاع رسانی نشود، تاثیرگذاری ندارد. از مذاکرات در سطح عالی ترین مقام های دو کشور تا پیمان های اقتصادی و سیاسی، از رخدادهای ورزشی تا بحران های اجتماعی، از فساد و رانت تا پولشویی، از قاچاق مواد مخدر تا فروش اعضای بدن انسان، از تن فروشی دختران بیگناه تا سکوت مسوولان غیرمتعهد و میلیونها مورد دیگر در خفا اتفاق می افتاد و حقوق انسانها بدلایل گوناگون پایمال می شد، اگر خبرنگار و خبرنگاری نبود.

هر آنچه تاکنون در اهمیت خبرنگاری تشریح شد، زمانی ارزشمند است که با تعهد همراه باشد. ارزش شغل خبرنگاری در انعکاس واقعیت هاست. فراموش نکنیم که عناوینی همچون “مزدور قلم بدست”، “نان به نرخ روز بخور”، “جیره خوار” و بسیاری صفت های دیگر، درست یا غلط در مورد خبرنگاران بکار برده می شود، عناوینی که جایگاه شغل خبرنگاری را به پایین ترین سطح ممکن می کشاند.

البته خبرنگارانی داریم که برای همیشه در تاریخ ماندگار می شوند. آنهایی که وظیفه اطلاع رسانی سالم، بر ملاک کردن فسادها، مقابله با رانت خواران، روکردن دست مفسدان و ادای تکلیف را بدرستی انجام می دهند، آنهایی که قلم شان را به هیچ قیمتی نمی فروشند و آنهایی که جانشان را فدای مسوولیتشان می کنند، باعث آبروی خبرنگاران و آبرومندی شغل خبرنگاری می شوند.

در این بین نام جمال خاشقچی را فراموش نکنیم، روزنامه نگاری که علیه پادشاه و ولیعهد عربستان قلم فرسایی کرد، حاضر به تطمیع نشد و آنقدر انتقاد کرد که بدنش را تکه تکه کردند تا اثری از او باقی نماند. اما همانطور که ماه پشت ابر نمی ماند روش و دلایل قتل این الگوی روزنامه نگاری و خبرنگاری بر ملا شد. امید آنکه خاشقچی ها روندی فزاینده داشته و الگوی خبرنگاری جهان شوند.