به گزارش پول نیوز ، رکورد شکنی مداوم قیمت ارز و طلا موجی از نگرانی را در جامعه به وجود آورده که این افزایش قیمت تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد؟در چنین شرایطی شایعات مختلفی به گوش می رسد که یکی از مهم ترین آنها شایعه استعفای محمد رضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی است.شایعه ای که تنها در حد استعفا نیست و برخی احتمال برکناری وی را نیز مطرح می کنند. برخی خبرها نیز حاکی از این است که فرزین پس از خروج از بانک مرکزی، به عنوان مدیر عامل جدید صندوق توسعه ملی معرفی می شود.
از عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی،داود دانش جعفری وزیر اقتصاد دولت احمدی نژاد و حمید پورمحمدی رئیس فعلی سازمان برنامه و بودجه به عنوان مهم ترین گزینه های جایگزینی فرزین نام برده می شود.
با این حال، بانک مرکزی و منابع رسمی دولت این ادعاها را تکذیب کردهاند و تاکنون هیچ اطلاعیه رسمی درباره استعفا یا برکناری رئیسکل بانک مرکزی منتشر نشده است. طبق روال قانونی، حتی در صورت ارائه استعفا، تا زمانی که رئیسجمهور آن را نپذیرد، فرزین همچنان در سمت خود باقی میماند.
گزینه های جانشینی فرزین چه کسانی هستند؟
از افراد زیادی برای جانشینی احتمالی فرزین در بانک مرکزی نام برده می شود. از داود دانش جعفری وزیر اقتصاد دولت احمدی نژاد گرفته تا اسماعیل لله گانی مدیرعامل بانک رفاه کارگران. در عین حال نام های دیگری مانند عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد استیضاح شده دولت پزشکیان نیز پیرامون صندلی پر سرو صدای بانک مرکزی شنیده می شود.
همتی مهم ترین گزینه روی میز است اما با چالش های جدی برای بازگشت به بانک مرکزی مواجه است. نام او با بحران ارزی سال ۱۳۹۷ گره خورده است. دورهای که با خروج آمریکا از برجام، سقوط فروش نفت و تشدید تحریمهای بانکی، بازار ارز تحت فشار بیسابقه قرار گرفت. با این حال، همتی توانست در ماههای ابتدایی حضورش ثبات نسبی را به بازار برگرداند؛ تجربهای که برخی آن را برگ برنده او در شرایط مشابه امروز میدانند. حضور کوتاه مدت همتی در کابینه پزشکیان به عنوان وزیر اقتصاد نیز شانس او را برای بازگشت به میرداماد پررنگتر کرده است.
علی شریعتی عضو اتاق بازرگانی ایران در این زمینه در در توییتر نوشت: در پی پذیرش استعفای فرزین توسط رئیسجمهور در دیدار چهارشنبه گذشته، کمیته گزینش تشکیل و از گزینههای جدید برنامه خواسته شده است. وی از “اصغر ابوالحسنی” قائم مقام بانک مرکزی، “علی دیواندری”، “حجتالله صیدی”، “داود دانشجعفری”، “کوروش پرویزیان”، “شاهپور محمدی” و “اسماعیل للهگانی” بهعنوان گزینههای مطرح برای جانشینی فرزین نام برد.
سید حمید پورمحمدی رئیس سازمان برنامه و بودجه و معاون رئیسجمهور گزینه دیگر جانشینی فرزین به شمار می رود.پورمحمدی سابقه حضور در بانک مرکزی را در کارنامه دارد؛ از قائممقامی در دوره محمود بهمنی تا مشاور عالی در دوره طهماسب مظاهری.او در سال ۱۴۰۰ نیز بهطور غیررسمی بهعنوان گزینه ریاست بانک مرکزی مطرح شد، هرچند آن خبر بعداً تکذیب شد.
گزینه دیگر سید کامل تقوینژاد، دبیر ۶۱ ساله هیئت دولت است. مدیری باسابقه در نظام بانکی که عضویت در هیئتمدیره بانک سپه و ریاست هیئت سرپرستی مؤسسه اعتباری نور را در کارنامه دارد. نام تقوینژاد سال گذشته نیز در فهرست گزینههای احتمالی ریاست بانک مرکزی شنیده شد، اما در نهایت فرزین بر مسند خود باقی ماند. اکنون بار دیگر نام او مطرح شده و گفته میشود مورد توجه بخشی از بدنه دولت است.
رفتن فرزین چه تأثیری بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت؟
در روزهایی که بازار ارز با جهشهای ساعتی دلار و ثبت رکوردهای تاریخی، افت مداوم ارزش ریال و تشدید نااطمینانی در کف بازار دستوپنجه نرم میکند مشخص نیست آیا رفتن فرزین از بانک مرکزی باعث شوک مثبت به بازار سرمایه خواهد شد و یا نتیجه عکس به همراه خواهد داشت؟آنچه مشخص است این است که شاید استعفا یا برکناری فرزین در کوتاه مدت به بازار سرمایه شوک مثبت وارد کند اما اقتصاد ایران به دلیل ضعف های جدی ساختاری و بی ثباتی های مزمن با شرایط پیچیده و دشواری مواجه شده است.
واقعیت این است که بانک مرکزی دوره فرزین به جای اینکه لنگر انتظارات تورمی باشد، بیشتر به مصرفکننده ذخایر یا تولیدکننده بیثباتی و بخشنامههای یک شبه و یا از همه مهمتر، به شریک کسری بودجه دولت تبدیل شد. فرزین در دولت گذشته به سیاستهای انقباضی خود در کنترل تورم و نقدینگی افتخار میکرد و آن را به عنوان دستاورد «مهار تورم» جا زد بود. با روی کار آمدن دولت چهاردهم، بسیاری انتظار برکناری او را از این مقام داشتند، اما گفته میشد که نگاه پزشکیان به مدیران جناحی نیست و به دنبال کارآمدی است. برخی دیگر ابقای فرزین را از منظر «وفاق» مینگریستند و بیان میکردند که ابقای فرزین در نتیجه اعمال نفوذ برخی از عوامل به اصطلاح دولت سایه است.
بیشتر بخوانید:افزایش لجام گسیخته قیمت طلا و ارز تا کجا ادامه دارد؟
در سال جاری، آثار سیاستهای انقباضی فرزین بیش از پیش در آشفتگی نرخ ارز مشخص شده است و هجوم انتقادات به او، نشانگر نارضایتی اکثریتی از فرزین است. هرچند که فرزین با همتی در افزایش نرخ نیما همراهی کرد، اما با برنامه مدنیزاده برای یکسانسازی نرخ ارز مخالفت کرد که این امر میتوانست برای نظام تصمیمگیری اقتصادی کشور مخرب باشد.
فرزین در دوران ریاست کلی خود بر بانک مرکزی وعدههای فراوانی داد؛ وعدهی حکمرانی ریال، حل ناترازی بانکی، بهبود وضعیت اقتصادی، مهار تورم و نگهبانی از ارزش پول ملی که در زمرهی وظایف ذاتی بانک مرکزی است، اما در عمل نتوانست طرحی تازه دراندازد چرا که بسیاری معتقدند برنامهای برای مدیریت اقتصاد در دوره بحران از سوی او وجود نداشت. به بیان دیگر، فرزین در نظارت بر بانکها، کنترل تورم و مهار نرخ ارز موفق نبوده است.
آژانس خلاقیت کوانتا