به گزارش پول نیوز ، در یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاسی ایالات متحده آمریکا زهران ممدانی سیاستمدار ۳۴ ساله دموکرات به عنوان شهردار جدید شهر نیویورک انتخاب شد. این پیروزی نه تنها یک دستاورد شخصی برای ممدانی است بلکه نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این شهر پرجمعیت و قلب مالی جهان به شمار می‌رود نیویورک با بیش از ۸ میلیون ساکن و نقش محوری‌اش در اقتصاد جهانی حالا برای اولین بار تحت رهبری یک شهردار مسلمان اولین آسیای جنوبی در این سمت و یکی از جوان‌ترین رهبران منتخب در دوران مدرن قرار می‌گیرد. این رویداد که در سایه تنش‌های سیاسی داخلی آمریکا رخ داده پیامدهای گسترده‌ای برای جناح مترقی حزب دموکرات و حتی روابط بین‌المللی دارد.
زهران ممدانی، متولد اوگاندا و مهاجر به ایالات متحده است او که در محله کوئینز نیویورک بزرگ شده از خانواده‌ای مسلمان با ریشه‌های آسیای جنوبی (پاکستانی-هندی) است ممدانی، که پیش از ورود به سیاست به عنوان فعال حقوق بشر و سازمان‌دهنده جنبش‌های کارگری فعالیت می‌کرد در سال ۲۰۱۸ به عنوان عضو مجلس ایالتی نیویورک از حزب دموکرات انتخاب شد. تمرکز او بر مسائل طبقه کارگر، عدالت اجتماعی، مسکن مقرون‌به‌صرفه و مبارزه با نابرابری‌های نژادی، او را به چهره‌ای محبوب در میان جوامع مهاجر و اقلیت‌ها تبدیل کرد. او یک مسلمان شیعه است و خود را از شاخه دوازده امامی می‌شناسد. او در اوایل سال ۲۰۲۵ با هنرمند سوری، راما دواجی، ازدواج کرد. از سال ۲۰۲۵، این دو در آپارتمانی در آستوریا زندگی می‌کنند.
از محبوبیت او میان اقشار نیویورکی طرفداری او از گروه های دگرباشان می باشد ،ممدانی از حقوق ال‌جی‌بی‌تی دفاع می کند. هدف او تثبیت نیویورک به عنوان یک شهر پناه دهنده به ال جی بی تی کیو و تاسیس اداره امور ال جی بی تی کیو برای «گسترش و متمرکزسازی خدمات، برنامه های و حمایتی است که نیویورکی های ال جی بی تی کیو از مسکن، تا اشتغال و … به آن نیاز دارند» است. ممدانی می گوید افراد ال جی بی تی کیو که به خاطر هویتشان بی سرپناه می شوند از سیاست های هزینه زندگی او بهره مند خواهند شد.
پیروزی ممدانی در انتخابات شهرداری نیویورک، که روز گذشته (۴ نوامبر ۲۰۲۵) به طور رسمی اعلام شد، با حاشیه پیروزی قابل توجهی به دست آمد. او با کسب بیش از ۵۲ درصد آرا، رقیب اصلی خود – اندرو کومو، فرماندار سابق نیویورک – را برای دومین بار شکست داد. کومو، که پس از رسوایی‌های جنسی و شکست در انتخابات مقدماتی ریاست‌جمهوری دموکرات‌ها در ژوئن ۲۰۲۴، به عرصه بازگشته بود، امیدوار بود تا با تکیه بر تجربه اداری و حمایت نخبگان مالی، بار دیگر به قدرت بازگردد. اما کارزار انتخاباتی ممدانی، که با شعار “نیویورک برای همه” پیش می‌رفت، توانست توجه ملی را جلب کند. ممدانی، که در ابتدای کارزار به عنوان نامزدی “ضعیف‌تر” تلقی می‌شد، با استفاده از جذابیت شخصی و تمرکز بر مسائل روزمره طبقه متوسط و کارگر، کمپین خود را به یک جنبش مردمی تبدیل کرد. تجمعات خیابانی در بروکلین و منهتن، کمپین‌های دیجیتال در شبکه‌های اجتماعی، و حمایت از سوی چهره‌هایی مانند الکساندریا اوکازیو-کورتز (AOC)، نماینده مترقی کنگره، نقش کلیدی در این تحول ایفا کردند.
بیشتر بخوانید نیویورک تایمز: ترامپ با خاورمیانه‌ای کاملا متفاوت مواجه خواهد شد
این پیروزی، بیش از آنکه یک موفقیت محلی باشد، بازتاب‌دهنده شکاف‌های عمیق در حزب دموکرات آمریکاست. در حالی که دموکرات‌های ملی درگیر بحث بر سر استراتژی مقابله با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده، هستند، جناح مترقی حزب – که ممدانی یکی از برجسته‌ترین چهره‌های آن است – بر لزوم اتخاذ مواضع جسورانه‌تر تأکید دارد. ترامپ، خود یک نیویورکی اصیل و مالک برج‌های معروف در منهتن، ممدانی را به عنوان یک “کمونیست” مورد تمسخر قرار داده و هشدار داده که در صورت انتخاب، “شهر را تصاحب خواهد کرد”. این حملات، که از تریبون‌های رسانه‌ای محافظه‌کار مانند فاکس نیوز پخش می‌شود، بخشی از استراتژی ترامپ برای بسیج پایگاه رأی‌دهندگان سفیدپوست و طبقه متوسط محافظه‌کار است. با این حال، چنین اظهاراتی تنها به تقویت تصویر ممدانی به عنوان یک رهبر ضداستعماری و حامی عدالت اجتماعی کمک کرده است.
پیروزی زهران ممدانی، سیاستمدار جوان و مسلمان دموکرات در انتخابات شهرداری نیویورک نه تنها تاریخ‌ساز برای ایالات متحده است بلکه پیامدهای بالقوه‌ای برای روابط پیچیده ایران و آمریکا به همراه دارد. ممدانی که به عنوان اولین شهردار مسلمان و آسیای جنوبی نیویورک انتخاب شده، با مواضع مترقی خود در قبال سیاست‌های خارجی آمریکا – به ویژه در خاورمیانه – می‌تواند نقش غیرمستقیمی در دیپلماسی عمومی ایفا کند. نیویورک، به عنوان مقر سازمان ملل متحد و مرکز دیپلماتیک جهانی، همیشه پلی میان قدرت‌های بزرگ بوده است. در سایه ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، که روابط با ایران را به پایین‌ترین سطح رسانده، انتخاب ممدانی می‌تواند فرصتی برای صدای‌های ضدجنگ و حامی عدالت جهانی ایجاد کند، هرچند چالش‌های سیاسی و ایدئولوژیک همچنان پابرجا هستند
در حوزه سیاست خارجی، او به عنوان یک سوسیالیست دموکراتیک، منتقد سرسخت مداخلات نظامی آمریکا در خاورمیانه است. برجسته‌ترین موضع او در قبال ایران، انتقاد تند از حملات هوایی آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در ژوئن ۲۰۲۵ بود. ممدانی این حملات را “اقدام نظامی غیرقانونی و خلاف قانون اساسی” توصیف کرد و آن را بخشی از “جنگ‌طلبی ترامپ” خواند. در بیانیه‌ای که بلافاصله پس از حملات منتشر شد، او تأکید کرد: “آمریکا نمی‌تواند با بمباران تأسیسات صلح‌آمیز صلح را تحمیل کند این تنها چرخه خشونت را تشدید می‌کند.”
این موضع‌گیری، که در رسانه‌هایی مانند نیویورک پست و پولیتیکو بازتاب یافت، ممدانی را در تقابل مستقیم با دولت ترامپ قرار داد. ترامپ، که حملات را “ضروری برای امنیت ملی” توصیف کرده بود، ممدانی را “حامی رژیم ایران” متهم کرد. این درگیری، که در روزهای پایانی کارزار انتخاباتی نیویورک رخ داد، به ممدانی کمک کرد تا پایگاه رأی‌دهندگان مسلمان و مترقی را تقویت کند، اما همزمان اتهامات اسلام‌هراسی را برانگیخت. الجزیره در گزارشی از “واکنش اسلام‌هراسانه” به پیروزی ممدانی خبر داد و آن را نشانه‌ای از تحمل نژادپرستی در سیاست آمریکا دانست.
ممدانی همچنین در مسائل مرتبط با خاورمیانه، مانند بحران غزه و حمایت از فلسطینی‌ها، مواضع قاطعی دارد. او از قطعنامه‌های ضداسرائیلی در مجلس ایالتی حمایت کرده و خواستار “پاسخگو کردن اسرائیل” شده است. منتقدان، از جمله رهبران یهودی برجسته، او را به “یهودستیزی” متهم کرده‌اند، اتهامی که ممدانی آن را “تلاش برای ساکت کردن صدای عدالت” می‌خواند. در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز در اکتبر ۲۰۲۵ او گفت: “سیاست خارجی آمریکا باید بر اساس حقوق بشر باشد نه منافع شرکت‌های تسلیحاتی.” این دیدگاه‌ها، هرچند در سطح محلی، می‌توانند بر گفتگوی ملی تأثیر بگذارند و به طور غیرمستقیم بر روابط با ایران – که اغلب در چارچوب “محور مقاومت” قرار می‌گیرد – اثرگذار باشند.
ممدانی وعده داده که نیویورک را به “پایتخت تنوع جهانی” با برگزاری رویدادهای فرهنگی مشترک میان جوامع مسلمان آمریکایی و دیپلمات‌های ایرانی تبدیل کند.. در سخنرانی پیروزی خود در ۴ نوامبر ۲۰۲۵، ممدانی گفت: “نیویورک جایی است که مهاجران از سراسر جهان، از جمله خاورمیانه، رویاهایشان را می‌سازند. ما باید پلی برای صلح باشیم، نه دیواری برای جنگ.” این rhetoric می‌تواند به کاهش تنش‌های محلی کمک کند، جایی که جوامع ایرانی-آمریکایی (حدود ۵۰۰ هزار نفر در سراسر آمریکا) اغلب قربانی سیاست‌های ضدایرانی می‌شوند.
علاوه بر این، مواضع ضدجنگ ممدانی می‌تواند بر سیاست‌های فدرال تأثیرگذار باشد. به عنوان شهردار، او می‌تواند با وزرای خارجه در مجمع عمومی سازمان ملل لابی کند یا اعتراضات ضدتحریم را سازمان‌دهی نماید. در ژوئن ۲۰۲۵ ممدانی و برد لندر (نامزد رقیب) در برابر جنگ ایران موضع گرفتند و ترامپ را “قانون‌شکن” خواندند.
تنش‌های سیاسی و ایدئولوژیک با وجود فرصت‌ها تأثیر ممدانی بر روابط ایران-آمریکا دوگانه است و می‌تواند به تشدید تنش‌ها منجر شود. ترامپ، که ممدانی را “کمونیست” و “حامی تروریسم” خوانده، پیروزی او را “تهدید برای امنیت نیویورک” توصیف کرده است. در توییتی در اسلام‌هراسی در ۵ نوامبر ۲۰۲۵، ترامپ نوشت: “نیویورک به دست یک مسلمان ضدآمریکایی افتاده؛ منتظر مشکلات با ایران باشید!” این rhetoric، که با حمایت رسانه‌های محافظه‌کار مانند فاکس نیوز همراه است، می‌تواند اسلام‌هراسی را دامن بزند و مهاجران ایرانی را هدف قرار دهد.
از سوی دیگر، لابی‌های قدرتمند مانند AIPAC (کمیته امور عمومی آمریکا-اسرائیل) ممدانی را به دلیل مواضع ضداسرائیلی‌اش تحت فشار قرار خواهند داد. گزارش‌هایی از میدل ایست فوروم (MEF) او را “قبیله‌گرای مسلمان” توصیف کرده‌اند که “به استثمار مسلمانان خاورمیانه توسط نژاد سفید باور دارد.” این اتهامات، هرچند ایدئولوژیک می‌توانند حمایت دوحزبی برای سیاست‌های ضدایرانی را افزایش دهند. علاوه بر این، محدودیت‌های قانونی شهردار – که سیاست خارجی را به واشنگتن واگذار می‌کند – مانع از اقدامات مستقیم می‌شود. برای نمونه، ممدانی نمی‌تواند تحریم‌ها را لغو کند اما می‌تواند با کمپین‌های محلی علیه آن‌ها، فشار عمومی ایجاد نماید.
پیروزی ممدانی نمادی از موفقیت مسلمانان در غرب است و می‌تواند الهام‌بخش نسل جوان باشد. جوامع ایرانی-آمریکایی، که اغلب از سیاست‌های ترامپ رنج برده‌اند، حالا صدایی محلی برای دفاع از حقوق خود دارند. سازمان‌هایی مانند شورای روابط ایرانی-آمریکایی (NIAC) این رویداد را “لحظه‌ای برای دیپلماسی فرهنگی” توصیف کرده‌اند. ممدانی، با حمایت از “عدالت اقلیمی جهانی” – که شامل کاهش وابستگی به نفت خاورمیانه است – می‌تواند در کنفرانس‌های سازمان ملل، پلی برای گفتگوهای زیست‌محیطی با ایران ایجاد کند.
روابط ایران-آمریکا، که از انقلاب ۵۷ تا کنون پر از فراز و نشیب بوده، بیش از یک شهردار محلی به عوامل ژئوپلیتیکی مانند برنامه هسته‌ای، تحریم‌ها و نقش ایران در منطقه بستگی دارد. ممدانی می‌تواند به عنوان “سفیر غیررسمی” عمل کند، اما بدون حمایت دولت فدرال، تأثیرش محدود خواهد ماند. گاردین در پروفایلی از ممدانی (۴ نوامبر ۲۰۲۵) نوشت: “او فراتر از نیویورک، چهره‌ای جهانی است، اما چالش اصلی، تبدیل حرف به عمل است.”
برای ایران، این پیروزی دعوتی است به سرمایه‌گذاری در دیپلماسی فرهنگی، از طریق رویدادهای نیویورک، تا پلی برای آینده‌ای صلح‌آمیز بسازد. همان‌طور که ممدانی در مصاحبه با موندووایس (اکتبر ۲۰۲۵) گفت: “سیاست باید مردم را متحد کند، نه تقسیم.”
منابع
NPR سایت : ترجمه تحلیل تاریخی به عنوان اولین شهردار مسلمان و جوان
Washington Post سایت : ترجمه نتایج انتخابات و پروجکشن پیروزی با بیش از ۵۰٪ آرا
ترجمه گزارش Jerusalem Post که به سیاست خارجی ممدانی و مواضع ضدجنگ پرداخته است
آژانس خلاقیت کوانتا