تپه ازبکی یادگار دیرینه سنگی(+عکس)

یان تپه یان تپه ارتفاع کمی دارد و بیانگر 5 دوره معماری خشتی از تمدن فرهنگی هزاره ششم و هفتم قبل از میلاد مسیح است.از ویژه ترین آثار بر جای مانده از یان تپه که دیرینگی آن به هزاره هفتم قبل از مسیح می رسد می توان به معبد رنگین یان تپه اشاره کرد که ناحیه شمالی آن تقریبا ۶۰ سانتی‌ متر بلندتر از سایر بخش ها احداث شده و امکان رسیدن به آن از طریق دو پلکان موجود در ضلع شمال‌ شرقی و شمال‌ غربی صورت می گیرد. در معماری این تپه 12 مدل کف سازی به کار گرفته شده که در نوع خود ویژه و منحصر به فرد است که در دوره های زمانی مختلف در این دهکده تاریخی حاصل شده است. جیران تپه بلندای جیران تپه به 2 متر می رسد و تپه کهن دژ یا همان تپه اصلی در حد فاصل 250 متری ضلع جنوب‌ غربی آن و یان تپه در 300 متری ضلع شمال‌ شرقی آن قرار گرفته است. اسکان در این تپه همانند یان تپه، تا همان هزاره هفتم برقرار بود ولی با مرور خالی شد و پس از گذشت مدتی استقرار نوینی در آن شکل گرفت. با این حال از اواسط قرن دوم تا مابین قرن ششم به مدت چندین قرن هیچگونه اسکانی در جیران تپه وجود نداشت. دوشان تپه دوشان تپه در حد فاصل 250 متری ضلع غربی تپه اصلی واقع شده و کاوش های صورت گرفته در آن سه دوره معماری از دوره آهن را نشان می دهد که متعلق به مهاجران صاحب سفال خاکستری است. آخرین آثار بجا مانده از این 3 دوره، مربوط به عصر مادها است و دو دوره قبلی به نیمه دوم از هزار دوم تا زمان فرمانروایی مادها بر می گردد. گوموش تپه گوموش تپه در ضلع غربی تپه اصلی واقع شده و جیران تپه نیز در حد فاصل 220 متری ضلع شمال‌ غربی آن دیده می شود. همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم منطقه ازبکی در اراضی کشاورزی قرار دارد و متاسفانه صاحب یکی از همین زمین ها بر روی گوموش تپه یک ویلا بزرگ تاسیس کرده است. سفال هایی که در اطراف این تپه پیدا شده شباهت فراوانی به سفال های یافت شده در تپه سیلک کاشان، چشمه علی ری و قره تپه شهریار دارد. مارال تپه در ۵۰ متری دامنه غربی تپه دژ مادی (تپه اصلی) و در مسیر دوشان تپه، تپه مارال واقع شده است. در این مکان علاوه بر پیدا شدن چند گورخمره مادی، یک سکوی بزرگ که دیرینگی آن به نیمه دوم هزاره چهارم قبل از میلاد مسیح برمی گردد، یافت شده است. دیرین شناسان در سال 1378 یک کتیبه گلی تاریخی از مارال تپه پیدا کردند که با بررسی آن به دست آوردهای جالبی رسیدند. این لوح گلی از اواسط هزاره چهارم قبل از میلاد مسیح در قلب این تپه نهفته بود. این کتیبه شباهت زیادی به گل نبشته‌ های عصر آغازین عیلامی داشته که اعداد و خطوط نوشته شده روی آن در هیچ جا دیده نشده است. این کتیبه کشف شده قسمتی از یک کتیبه محاسباتی است که اعداد آن به شکل سوراخ های ریز که احتمالا با ناخن یا یک شی مشابه آن به وجود آمده اند و قبل از ایجاد یک حساب دیگر با استفاده از یک خط افقی، به حساب قبلی خاتمه داده شده است.