بورس تهران در انتظار كمك دولت

هفته پيش اهالي نگران بازار سهام تهران كه به بهانه راه اندازي رسمي سامانه معاملاتي جديد اطراف تالار شيشه اي اجتماع كرده بودند.

با شنيدن نظرات رسمي دولت درخصوص وضعيت بورس از زبان وزير اقتصاد تقريبا غافلگير شدند.

شمس الدين حسيني در جمع سهامداران و متوليان بورس، بازار سهام ايران را با ديگر بورس هاي همتراز و غيرهمتراز مقايسه كرد و با توجه به آمار و ارقام نزول و صعود ارزش و حجم معاملات نتيجه گرفت با توجه به شرايط حاكم بر بازارهاي جهاني، بورس تهران نه تنها از قافله عقب نمانده بلكه پيشرفت هم كرده است.

او گفت كه وضعيت بيمار محتضري به نام بازار سهام و اوراق بهادار تهران كاملا طبيعي است بنابراين دولت برنامه اي براي تزريق نقدينگي به بورس را ندارد.

وزير اقتصاد در شرايطي حال و روز بورس را طبيعي توصيف كرد كه ارزش بازار سهام تهران ظرف تنها چند ماه 20 ميليارد دلار كاهش يافته و شاخص هم با شكسته شدن خط حمايتي روي لبه پرتگاه و در آستانه سقوط آزاد قرار گرفته است و كارشناسان پيش بيني مي كنند به زودي زود سهامداران چشمشان به شاخص 8هزار واحدي هم روشن خواهد شد.

ترس از تعبير همين كابوس هم باعث شد سهامداران راه خروج وزير از تالار شيشه اي را ببندند و گله مندي خود از وضعيت فعلي را به گوش او برسانند.

به هر حال با وجود موضع انفعالي دولت، سهامداران و فعالان بازار كماكان بر اين باورند كه دولت به عنوان مالك مستقيم بيشترين حجم از سهام شركت هاي بورسي كه اتفاقا تمام ابزارهاي كنترل معاملات از جمله توقف نمادها و عرضه هاي اوليه را در دست دارد، بايد با تزريق نقدينگي، گره كور معاملات را به دست بازكند نه با راه هاي متفرقه و به دندان.

وظايف بزرگ ترين سهامدار

حسين خزلي خرازي، دبير كل كانون كارگزاران در اين خصوص به همشهري مي گويد: دولت هاي كشورهاي توسعه يافته كه داعيه اقتصاد آزاد را دارند و تا حد امكان از هرگونه دخالت در معاملات بازار سرمايه پرهيز مي كنند در روزهاي بحراني با خريد سهام شركت ها و بانك ها به كمك سهامداران مي آيند و از سقوط بيشتر قيمت ها جلوگيري به عمل مي آورند اما در اقتصاد به شدت دولتي ايران كه دولت بزرگ ترين سهامدار و مصرف كننده محصولات شركت هاي بورسي است و دست بر قضا به عنوان ناظر ابزار هاي كنترلي را هم دردست دارد، تكليفي براي نجات بازار و سهامداران احساس نمي كند.

او در تشريح نقش دولت در اقتصاد و به عنوان مثال مي افزايد: دولت از افزايش قيمت بليت هواپيما جلوگيري مي كند درصورتي كه بيش از نيمي از مسافران همه پروازها، كارمندان پرشمار دولت هستند كه به ماموريت مي روند.

خرازي نتيجه مي گيرد: دليلي وجود ندارد در اقتصادي كه دولت به واسطه شركت هاي بزرگ و كوچك خود سهامدار عمده به شمار مي رود و بزرگ ترين مصرف كننده محصولات شركت هاي بورسي است و البته در كسوت ناظر بازار هم ظاهر مي شود، براي نجات بورس اقدام نكند.

او ادامه مي دهد: متأسفانه دولتي كه در چشم بر هم زدني با بركناري رئيس كل بانك مركزي، 7 هزار ميليارد تومان اعتبار به بنگاه هاي زود بازده اختصاص مي دهد، ضرورتي براي تزريق 300 ميليارد تومان نقدينگي به شركت هاي سرمايه گذاري خودش براي خريد سهام و نجات بورس احساس نمي كند.

دبير كل كانون كارگزاران با توجه به همه آنچه گفته شد نتيجه مي گيرد: ظاهرا بورس و سهامدارانش موضوعي جدي براي دولتمردان به حساب نمي آيند. او معتقد است: بازار سهام در اقتصاد ايران از جايگاه قابل اعتنايي برخوردار نيست.

دولت و متوليان اقتصاد هم اساسا نيازي به بورس احساس نمي كنند؛ به خصوص در روزهاي ركود كه امكان به رخ كشيدن رشد اقتصاد كشور با استناد به صعود شگفت انگيز شاخص وجود ندارد.

مالك بازار وارد عمل شود

شهرام شهميري، مديرعامل كارگزاري سهم آشنا هم از ديگر كارشناساني است كه حمايت جدي دولت از بازار سهام را راه حل خروج از بن بست معاملاتي فعلي مي داند.

شهميري به همشهري مي گويد: دولت به عنوان بزرگ ترين سهامدار دست كم براي حمايت از سهام خودش بايد وارد عمل شود.

او تاكيد مي كند: اصل مالكيت بازار سهام تهران به واسطه مؤسسات عمومي و دولتي حاضر در معاملات بورس در اختيار دولت قرار دارد، بنابراين نمي تواند منتظر بنشيند تا عرضه و تقاضا به كمك بازار بيايد.

شهميري تصريح مي كند: قرار نيست 10 درصد سهامداران، جور همه بازار و به خصوص سهامدار عمده را بكشد.

او مي افزايد: منظور از دولت شخص رئيس جمهوري نيست بلكه انتظار مي رود سازمان هاي دولتي كه مالكيت شركت هاي بزرگ سهامدار و شركت هاي سرمايه گذاري را در اختيار دارند با خريد سهام و تزريق نقدينگي رونق را به بازار برگردانند.

شهميري معتقد است: هر سهمي بايد توسط شركت يا سازمان يا سهامداري عمده حمايت و بازارگرداني شود؛ يعني بعد از رسيدن قيمت سهام به ارزش ذاتي آن را به متقاضيان عرضه كند و از داوطلبان فروش، خريداري كند.

انتقاد به وزير اقتصاد

مديرعامل يك شركت كارگزاري با انتقاد از اظهارات وزير اقتصاد مي گويد: وقتي بلندمرتبه ترين مقام اقتصادي كشور در بحراني ترين روزهاي بازار رسما اعلام مي كند وضعيت بورس كاملا عادي است و كاهش ارزش و حجم معاملات و سقوط آزاد شاخص را طبيعي توصيف مي كند، سهامداران هم به اين نتيجه مي رسند كه بورس به حال خود رها شده و از آنجا كه نزول روزانه طبيعي است، اين ركود و كاهش قيمت ها كماكان ادامه خواهد داشت بنابراين ترجيح مي دهند به سرعت در صف هاي فروش بايستند و بقيه سرمايه خود را نجات دهند.