به گزارش پول نیوز ، پیرکاری گفت: «قرار بود جشنواره در سال 1403 برگزار شود، اما به دلیل مجموعه‌ای از اتفاقات ناگوار و غیرقابل پیش‌بینی، کشور در شرایطی قرار گرفت که امکان برگزاری جشنواره فراهم نبود. شهادت رئیس‌جمهور محترم، جناب آقای رئیسی، سپس شهادت آقای اسماعیل هنیه، و بعد از آن شهادت سید حسن نصرالله، همچنین فضای انتخاباتی کشور، همگی دست به دست هم دادند تا برگزاری جشنواره با یک‌سال تأخیر مواجه شود.»
او با ابراز خوشحالی از برگزاری جشنواره در شرایط جدید، افزود: «تهران پس از جنگ دوازده‌روزه، دیگر صرفاً یک شهر یا پایتخت ایران نیست؛ بلکه به یک مبنای فرهنگی و معنوی متفاوت تبدیل شده است. ما، شهروندان و هنرمندان، به این جشن نیاز داشتیم.»
بخش‌های جشنواره و اضافه شدن بخش جدید
پیرکاری در ادامه به ساختار جشنواره اشاره کرد و گفت: «جشنواره بین‌المللی فیلم شهر مانند دوره‌های گذشته شامل بخش‌های سینمای ایران، بین‌الملل، پویانمایی، فیلم کوتاه و مستند است. امسال یک بخش تازه نیز به جشنواره اضافه شده که حاصل فراخوان سال گذشته برای نویسندگان و فیلم‌نامه‌نویسان علاقه‌مند به موضوعات شهری است.»
او اعلام کرد که در پی این فراخوان، 318 اثر در قالب طرح و فیلمنامه به دبیرخانه ارسال شده‌اند که اکنون در حال بررسی و داوری هستند.
اعلام اسامی داوران بخش سینمای ملی جشنواره بین‌المللی فیلم شهر
پیرکاری دبیر جشنواره در ادامه نشست خبری خود، اسامی داوران بخش سینمای ملی را به ترتیب حروف الفبا اعلام کرد: محسن برمهانی، فرهاد توحیدی، روح‌الله سهرابی، سعید صدراییان، محمود کلاری، پریوش نظریه و محمدرضا ورزی
این هیئت داوری مسئولیت بررسی و ارزیابی آثار منتخب بخش سینمای ایران را برعهده دارند. آثار این بخش شامل فیلم‌هایی است که پس از جشنواره هشتم اکران شده‌اند و توسط ستاد جشنواره انتخاب و به مرحله داوری ارسال شده‌اند.
در ادامه نشست خبری جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، میریم پیرکاری دبیر جشنواره با نگاهی انتقادی به وضعیت بازنمایی شهر در تولیدات سینمایی و تلویزیونی کشور، بر لزوم بازتعریف رابطه میان «شهر» و «سینما» تأکید کرد.
او گفت: «تا این لحظه نمی‌توانم با اطمینان بگویم که در آثار سینمایی اکران‌شده، شهر به‌عنوان یک بستر زیستی و عنصر هویت‌بخش به‌خوبی دیده شده است. در نشست‌های تخصصی جشنواره نیز این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و متأسفانه در بسیاری از تولیدات، چه در سینما و چه در سریال‌ها، شهر صرفاً یک پس‌زمینه بی‌جان باقی مانده است.»
تدوین پارامترهای جدید با همکاری مرکز مطالعات شهرداری
پیرکاری با اشاره به همکاری با مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری تهران افزود: «در پی این خلأ، نشست‌هایی با مرکز مطالعات شهرداری برگزار کردیم و تصمیم گرفتیم پارامترهایی مشخص برای بازنمایی شهر در آثار تصویری تدوین کنیم. از این پس، شرط حضور در جشنواره فیلم شهر یا حتی دریافت حمایت از نهاد تصویر شهر، رعایت این پارامترها خواهد بود.»
او خطاب به فیلم‌سازان تأکید کرد: «اگر در فیلمنامه یا تولید خود به مؤلفه‌های شهری توجه داشته باشید، ما هم از شما حمایت می‌کنیم و هم در جشنواره به این آثار توجه ویژه خواهیم داشت.»
دبیر جشنواره در پاسخ به سوالی درباره انتقال مفهوم شهر به سینما گفت: «در حال حاضر نمی‌توانم از یک انتقال کامل و دقیق میان مفهوم شهر و سینما دفاع کنم. البته هستند آثاری که شهر را به‌خوبی تصویر کرده‌اند، چه در سینما، چه در سریال، چه در فیلم کوتاه و مستند. اما هنوز تا رسیدن به یک بازنمایی عمیق و معنادار از شهر، فاصله داریم.»
کشورهای حاضر در نهمین جشنواره فیلم شهر
در نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، نمایندگانی از دوازده کشور حضور دارند. این کشورها عبارت‌اند از: گرجستان، تاجیکستان، مغولستان، فرانسه، ترکیه، آذربایجان، عراق، روسیه، چین، و چند کشور دیگر که به‌زودی به‌صورت رسمی اعلام خواهند شد.
پیرکاری با تأکید بر اینکه داوران جشنواره تنها محدود به متخصصان سینما نیستند، توضیح داد: «ما داورانی از حوزه مدیریت شهری و مرکز مطالعات شهرداری نیز داریم. برخی از این داوران در ابتدا معتقد بودند که در آثار ارائه‌شده، تصویر امیدوارانه و سازنده‌ای از شهر خلق نشده است. اما من به آنها گفتم که این مسئله نه از سر غرض‌ورزی، بلکه یک تلنگر است؛ فیلم‌سازان دارند کارشان را انجام می‌دهند و اگر معضلی را به تصویر کشیده‌اند، آن معضل یک واقعیت اجتماعی بوده، نه یک موضع‌گیری سیاسی یا هدف‌دار.»
او افزود: «در نهایت، این گفت‌وگوها به تفاهم رسید. داوران شهری نیز پذیرفتند که نمی‌توان با خط‌کشی‌های سیاسی مانع حضور آثار شد. ما در جشنواره از طیف‌های مختلف آثار داشتیم و هیچ‌کدام از آنها نقد مستقیم یا مغرضانه‌ای به شهرداری نداشتند.».
پیرکاری با ذکر مثالی ادامه داد: «حتی یکی از فیلم‌هایی که مورد نقد برخی داوران تخصصی قرار گرفت، تولید خود ما بود. آنها نمی‌دانستند و گفتند این فیلم نگاه انتقادی تندی دارد. من گفتم بله، این فیلم تولید خود ماست. اگر ما خودمان نقد نکنیم، از بیرون که کسی این کار را نخواهد کرد.»
او در پایان تأکید کرد: «من واقعاً متوجه این خط‌کشی‌های سیاسی که بعضی‌ها مطرح می‌کنند نیستم. ما در جشنواره با رویکردی باز و حرفه‌ای به آثار نگاه کردیم و داوری‌ها نیز بر همین اساس انجام شده است.»
پیرکاری در پاسخ به خبرنگار تسنیم درباره کاربرد جشنواره فیلم شهر برای متن فضای فرهنگی و اجتماعی شهر تهران گفت: امسال پنلی برای آموزش فیلمنامه نویسان فراهم کرده‌ایم که ناظر بر مسائل اجتماعی شهر تهران باشد تا به این ترتیب بتواند کمکی به مشکلات و مسائل شهری بکند.»
وی توضیح داد که این بخش در ارتباط با آثار ارسالی به جشنواره است و ما قرار است که از میان طرح ها و فیلمنامه‌های ارسال شده مواردی را انتخاب کنیم و توسط متخصصان فیلمنامه‌نویسی آنها را آموزش بدهیم.
پیرکاری بیان کرد: کار مهم دیگری که در جشنواره انجام خواهیم داد این است که پارامترهای مهم شهری تهران را با صدای بلند اعلام خواهیم کرد که ما بر این اساس از این فیلم‌ها حمایت خواهیم کرد. به عنوان مثال امسال سازمان حمل و نقل ترافیک شهری در جشنواره فیلم خواهد داشت که براساس پارامترهای مخصوص خود خواهد بود.
وی همچنین از نظرسنجی جشنواره در نرم‌افزار شهرزاد خبر داد و بیان کرد که تلاش داریم که امسال اکران سیار داشته باشیم و برخی از فرهنگسراها نیز فیلم‌ها را نیز اکران کنند.
وی گفت که تمام فیلم‌هایی که از سال 1401 و پس از برگزاری هشتمین دوره جشنواره فیلم شهر اکران شده‌اند—چه در سینماها و چه به‌صورت آنلاین—توسط ستاد جشنواره و هیئت انتخاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند. فیلم‌هایی که در نهایت به بخش مسابقه راه یافته‌اند، بر اساس آیین‌نامه مشخص و معیارهای از پیش تعیین‌شده انتخاب شده‌اند، نه بر اساس سلیقه یا نگاه شخصی. اگر فیلمی در میان آثار نهایی حضور ندارد، قطعاً به دلیل مغایرت با این آیین‌نامه بوده، نه حذف سلیقه‌ای.
او در پاسخ به برخی ابهامات درباره فیلم‌هایی که بدون مجوز تولید می‌شوند، باید گفت واژه درست برای این دسته از آثار «قاچاق» است. این فیلم‌ها بدون پروانه ساخت از وزارت ارشاد تولید می‌شوند و طبیعتاً در فرآیند انتخاب جشنواره جایی ندارند. اما فیلم‌هایی که پروانه ساخت داشته‌اند و به دلایلی در مسیر اکران با چالش مواجه شده‌اند، در صورت انطباق با آیین‌نامه، مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
امسال یک فیلم ویژه با موضوع ترافیک در جشنواره حضور دارد که به حوادث شهری در تهران می‌پردازد. در سه سال گذشته، ما با حداقل امکانات تولیدی مواجه بودیم. بخشی از زیست شهری امروز ما به‌شدت با فضای مجازی گره خورده است. یکی از فیلم‌های ما با موضوع قصاص، به‌خوبی نشان داد که چگونه کنش‌ها و هیجانات تکانه‌ای در فضای مجازی می‌توانند تصمیم یک مادر را در لحظه آخر تغییر دهند. این خود یک مسئله شهری است که باید به آن توجه کرد.
پیرکاری بیان کرد: در حوزه مهاجرین افغانستانی نیز، سال گذشته فیلم «مرد آرام» را تولید کردیم که به وضعیت اتباع قانونی و غیرقانونی پرداخت. امسال نیز فیلمی با موضوع ترافیک تولید شده است. پس از جنگ دوازده‌روزه، ما تلاش کردیم فرآیندهای تولید را تسریع کنیم—نه از سر شتاب‌زدگی، بلکه برای آنکه اگر شرایط بحرانی شد، اثری آماده اکران داشته باشیم.
در نهایت باید گفت موضوعات شهری در تهران و دیگر شهرهای ایران آن‌قدر گسترده و متنوع‌اند که می‌توان سال‌ها درباره آنها فیلم ساخت. اما بودجه ما محدود است. مؤسسه تصویر شهر بودجه دولتی دریافت نمی‌کند؛ این مؤسسه با تکیه بر درآمد سینماهای خود تولید می‌کند و باید از محل اکران و پخش آثار، هزینه‌ها را جبران کند. بنابراین، دست ما برای تولید گسترده باز نیست، اما تلاش می‌کنیم با همین امکانات، به مسائل مهم شهری بپردازیم.
آژانس خلاقیت کوانتا