جنگ سرد فناوری دو ابر قدرت رسانه ای جهان 

به گزارش پول نیوز ، شبکه اجتماعی تیک‌تاک با بیش از ۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی و نفوذ جهانی عظیم از سال ۲۰۲۰ به نمادی از تنش‌های ژئوپلیتیکی بین ایالات متحده و چین تبدیل شده است. مالکیت این نرم افزار  توسط شرکت بایت‌دیانس (ByteDance) چینی، نگرانی‌های جدی امنیتی را برانگیخته و منجر به تصویب قانونی در آوریل ۲۰۲۴ شد که بایت‌دیانس را ملزم به فروش دارایی‌های آمریکایی تیک‌تاک تا ژانویه ۲۰۲۵ می‌کنددر غیر این صورت اپلیکیشن در آمریکا ممنوع خواهد شد.
این فرآیند انتقال امتیاز، که اخیراً در سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ به توافق چارچوبی رسیده نه تنها یک معامله تجاری بلکه بخشی از جنگ سرد فناوری بین دو ابرقدرت است.
بحث بر سر تیک‌تاک از دولت اول ترامپ آغاز شد زمانی که وی با صدور فرمان اجرایی بایت‌دیانس را به فروش اپلیکیشن تهدید کرد. دادگاه‌ها این فرمان را به دلیل نقض آزادی بیان متوقف کردند اما نگرانی‌ها ادامه یافت در ۲۰۲۴ کنگره آمریکا ضرب‌الاجلی ۲۷۰ روزه تعیین کرد که شرکت بایت‌دیانس باید کنترل عملیاتی و مالکیتی تیک‌تاک آمریکا را واگذار کند وگرنه اپ از فروشگاه‌های اپل و گوگل حذف و به‌تدریج غیرقابل استفاده می‌شود.
دونالد ترامپ، در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش (از ژانویه ۲۰۲۵)، اجرای ممنوعیت را چهار بار به تعویق انداخت تا مذاکرات با چین پیش برود. در سپتامبر ۲۰۲۵ در مذاکرات مادرید بین مقامات آمریکایی (مانند وزیر خزانه‌داری اسکات بسنت) و چینی (معاون نخست‌وزیر هه لیفنگ) چارچوبی توافق شدتیک‌تاک به یک شرکت مشترک (joint-venture) با مالکیت ۸۰ درصدی سرمایه‌گذاران آمریکایی (مانند لری الیسون از اوراکل و احتمالاً روپرت مرداک) و کمتر از ۲۰ درصدی بایت‌دیانس تبدیل می‌شود. هیئت مدیره جدید، با اکثریت آمریکایی و تمرکز بر امنیت سایبری کنترل را بر عهده می‌گیرد.

در ۲۵ سپتامبر ترامپ با امضای فرمان اجرایی این توافق را تأیید کرد و ارزش معامله را ۱۴ میلیارد دلار اعلام نمود در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵ بسنت اعلام کرد چین توافق انتقال را تصویب کرده و انتظار می‌رود در هفته‌های آینده نهایی شود.ترامپ و شی جین‌پینگ در دیدار سئول (ژوئیه ۲۰۲۵) بر حل “مناسب” مسائل تأکید کردندهرچند جزئیات فنی (مانند جداسازی الگوریتم) همچنان چالش‌برانگیز است این انتقال تیک‌تاک را از کنترل کامل چین خارج می‌کند اما بایت‌دیانس سهام اقلیت را حفظ می‌کند تا از دسترسی به بازار آمریکا محروم نشود.
انتقال امتیاز تیک‌تاک ریشه در نگرانی‌های امنیتی ملی آمریکا دارد،تیک‌تاک داده‌های حساس کاربران (مانند موقعیت مکانی، علایق سیاسی، مذهبی و حتی اطلاعات مرتبط با اسلحه یا سقط جنین) را جمع‌آوری می‌کند. قوانین چین (مانند قانون امنیت ملی ۲۰۱۷) بایت‌دیانس را ملزم به همکاری با دولت پکن می‌کند، که می‌تواند به دسترسی حزب کمونیست به داده‌های ۱۷۰ میلیون آمریکایی منجر شود. مقامات آمریکایی از جمله کریستوفر ری (رئیس سابق FBI) هشدار داده‌اند که این داده‌ها می‌تواند برای جاسوسی یا حملات سایبری استفاده شود.
بیشتر بخوانید   تیک تاک فردا در آمریکا فیلتر می‌شود
گزارش‌های کنگره (مارس ۲۰۲۴) نشان می‌دهد چین می‌تواند از اپ برای پخش اطلاعات غلط، تأثیر بر انتخابات یا تفرقه‌افکنی استفاده کند مشابه آنچه در فیسبوک رخ داد، این اقدام بخشی از استراتژی آمریکا برای محدود کردن نفوذ فناوری چینی است، مشابه ممنوعیت تجهیزات هواوی (۲۰۲۲) یا تلاش برای ممنوعیت وی‌چت (۲۰۲۰). دادگاه عالی آمریکا در ژانویه ۲۰۲۵ قانون را تأیید کرد و استدلال کرد که “نگرانی‌های امنیتی ملی بر آزادی بیان اولویت دارد”. بدون انتقال، ممنوعیت اجتناب‌ناپذیر بود، که ترامپ برای حفظ محبوبیت اپ میان جوانان (که در انتخابات ۲۰۲۴ به وی کمک کرد) آن را به تعویق انداخت.
با ۱۷۰ میلیون کاربر، تیک‌تاک می‌تواند ابزاری برای جمع‌آوری داده‌های عظیم باشد از جمله ویدیوهای چهره و صدا برای ایجاد دیپ‌فیک‌های پیشرفته، که تهدیدی برای امنیت سایبری است. انتقال، این ریسک را کاهش می‌دهد و الگوریتم را تحت نظارت آمریکایی قرار می‌دهد، اما منتقدان (مانند بروکینگز) هشدار می‌دهند که حتی پس از انتقال، مسائل حریم خصوصی (مانند فروش داده‌ها) باقی می‌ماند.
تیک‌تاک میلیاردها دلار برای کسب‌وکارهای کوچک آمریکایی (۵ میلیون کاربر) درآمدزایی می‌کند و بخشی از اکوسیستم رسانه‌ای است. ممنوعیت می‌توانست ضربه‌ای ۱۴ میلیارد دلاری به اقتصاد بزند، اما انتقال، بازار را حفظ می‌کند و سرمایه‌گذاران آمریکایی را غنی می‌سازد.