کارنامه نهماهه تجارتبا خارج

به گزارش پول نیوز، دنیای اقتصاد : آمار تجارت خارجي كشور در 9ماه نخست سال جاري اعلام شد
صعود ذرت، گندم و برنج به فهرست اقلام عمده واردات
صادرات 9/13 و واردات 5/42ميليارد دلار

اگر چه بحران مالي جهاني بر وضعيت عرضه و تقاضا در بازارها اثر چشمگيري داشته است، اما قطار تجارت خارجي ايران بنا به روايت رسمي گمرك همچنان روي ريل جهش و افزايش حركت مي كند.

ارزش صادرات طي 9ماه نخست امسال به 13ميليارد و 992ميليون دلار رسيده كه نشانگر رشد 22درصدي در قياس با مدت مشابه سال گذشته است. از آن سو، ارزش واردات نيز رو به فزوني گذاشته و با عبور از مرز 5/42ميليارد دلار، رشد 7/26درصدي را تجربه كرده است. در گزارش گمرك جزئيات وزني و ارزش كالاهاي صنعتي و به خصوص كالاهاي سنتي درج نشده است.

بنابراين معلوم نيست روايت هاي رسمي اتحاديه هاي مهم صادراتي از كاهش چشمگير اين نوع كالاها را چگونه بايد ارزيابي كرد. اين نكته نيز قابل توجه است كه گندم و برنج در فهرست 10 قلم اصلي كالاهاي وارداتي قرار گرفته اند كه به معناي تغيير تركيب واردات به سود كالاهاي مصرفي است. به گزارش روابط عمومي گمرك ايران، ميزان وزني كالاهاي صادراتي 23 ميليون و 610 هزار تن بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل 3 درصد كاهش يافته است. از ميزان كل صادرات غيرنفتي 33 ميليون و 780 هزار دلار به واسطه تجارت چمداني و 267 ميليون و 150 هزار دلار از طريق بازارچه هاي مرزي صادر شده است. همچنين ميزان صادرات غيرنفتي با احتساب ميعانات گازي 28 ميليون و 886 هزار تن و به ارزش 18 ميليارد و 220 ميليون دلار بوده است كه به لحاظ وزن 6/6 درصد و از حيث ارزش 4/15 درصد افزايش نشان مي دهد.

5 قلم عمده صادرات

پروپان مايع شده با 898 ميليون و 300 هزار دلار، متانول (الكل متيليك) با 734 ميليون و 800 هزار دلار، بوتان مايع شده با 597 ميليون و 100 هزار دلار، پسته تازه يا خشك كرده با 547 ميليون و 900 هزار دلار و اتيلن با 512 ميليون و 400 هزار دلار 5 قلم عمده كالاهاي صادراتي در 9 ماه سال 87 بوده است. پارااكسيلن با 2/3 درصد، ساير مخلوط هيدروكربورهاي بودار با 3 درصد، گاز آمونياك بدون آب 54/2 درصد، كاتد و قطعات كاتد از مس تصفيه شده با 5/2 درصد و فرش و ساير كف پوش هاي نسجي با 2/2 درصد ديگر اقلام عمده صادراتي است.

ده قلم مذكور 37 درصد از ارزش و 27 درصد از وزن كل صادرات غيرنفتي را به خود اختصاص داده است. براساس اين گزارش بيشترين ميزان كالاهاي صادراتي از طريق گمركات منطقه ويژه عسلويه، گمرك بندرامام خميني(ره) و گمرك شهيدرجايي صادر شده است كه به ترتيب 8/19 درصد، 14 و 3/13 درصد از ارزش كل صادرات مختص به اين 3 گمرك است.

5 كشور عمده خريدار كالاهاي ايراني

در اين مدت كشورهاي امارات متحده عربي با يك ميليارد و 794 ميليون دلار، عراق با يك ميليارد و 544 ميليون دلار، چين با يك ميليارد و 492 ميليون دلار، هند با 914 ميليون دلار، جمهوري كره با 742 ميليون دلار 5 كشور عمده خريدار كالاهاي ايراني بودند كه 58/60 درصد از وزن و 36/46 درصد از ارزش كل محصولات غيرنفتي ايران به اين 5 كشور صادر شده است.

واردات

در نه ماه سال جاري 31 ميليون و 121 هزار تن كالا به ارزش 42 ميليارد و 511 ميليون دلار وارد كشور شده است كه به لحاظ وزن 5/5 درصد و از حيث ارزش 7/26 درصد افزايش يافت.

ده قلم عمده واردات

بنزين با 6 درصد، شمش آهن و فولاد غيرممزوج با 5 درصد، ساير گندم تخت با 8/2 درصد، ساير روغن هاي سبك و فرآورده ها بجز بنزين با 5/2 درصد، دانه ذرت با 9/1 درصد، محصولات از آهن يا فولاد غيرممزوج تخت و گرم نورد شده با 2/1 درصد، دستگاه هاي كاركننده با اشعه ايكس با 2/1 درصد، ميله هاي آهن يا فولادي گرم نورد شده هر كدام با 1/1 درصد و برنج نيمه سفيد كرده با يك درصد ده قلم عمده كالاهاي وارداتي بوده اند. ده قلم عمده كالاهاي وارداتي 24 درصد از ارزش و 5/45 درصد از وزن كل واردات را به خود اختصاص دادند.

مبادي اصلي واردات

امارات متحده عربي با 25 درصد، آلمان با 7/9 درصد، چين با 8/8 درصد، سوئيس با 7/5 درصد و جمهوري كره با 6/5 درصد 5 كشوري بودند كه به لحاظ ارزش بيشترين ميزان كالا را در اين مدت به ايران صادر كردند.

55/4 درصد از وزن و 55 درصد از ارزش كل واردات از طريق 5 كشور مذكور صورت گرفته است.

سرعت گرفتن واردات خودرو

در اين مدت 44 هزار و 200 دستگاه خودرو به ارزش 827 ميليون و 150 هزار دلار وارد كشور شده است كه به لحاظ ارزش 3/49 درصد و از لحاظ تعداد 7/62 درصد افزايش يافته است.

تراز منفي 8ميليارد دلاري با امارات

در بررسي تراز بازرگاني خارجي كشور به اين نتيجه مي رسيم كه بيشترين ارقام مربوط به كسري تراز تجاري به ترتيب مربوط به 1) امارات متحده عربي با كسري معادل 05/8878 ميليون دلار، 2) آلمان با كسري معادل 94/3926 ميليون دلار، 3) سوئيس با كسري معادل 77/2437 ميليون دلار، 4) چين با كسري معادل 89/2273 ميليون دلار و 5) جمهوري كره با كسري معادل 03/1641 ميليون دلار بوده است.

از طرفي ارزش مثبت تراز تجاري كشورمان با كشور عراق 26/1488 ميليون دلار بوده است.بررسي تراز بازرگاني خارجي (بدون نفت و گاز و خدمات) ايران با 206 كشور و مناطق آزاد تجاري صنعتي نشان مي دهد كه كشور ما، طي نه ماهه سال 1387 با 104 كشور داراي تراز منفي تجاري و با 102 كشور ديگر داراي تراز مثبت تجاري بوده است.

رشد متوسط قيمت كالاها

طي نه ماهه سال 1387، متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي 91/592 دلار و متوسط قيمت هر تن كالاي وارداتي 98/1365 دلار بوده است. اين در حالي است كه متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي طي نه ماهه سال 1386، 66/470 دلار و متوسط قيمت هر تن كالاي وارداتي 33/1137 دلار بود. به عبارت ديگر متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي در نه ماهه سال 87 نسبت به مدت مشابه سال قبل 97/25درصد رشد كرده و در همين مدت، متوسط قيمت هر تن كالاي وارداتي رشد 10/20درصدي داشته است.

فراز و فرود بازارچه ها

طي نه ماهه امسال حدود 23/184ميليون يورو (معادل 16/267ميليون دلار) كالا از 27 بازارچه مرزي كشور صادر شده است. در نه ماهه سال 1386، 10/184ميليون يورو (معادل 62/255ميليون دلار) از 25 بازارچه مرزي كشور صادر شده بود.

به اين ترتيب صادرات كالا از بازارچه هاي مرزي طي نه ماهه امسال 51/4درصد از نظر ارزش دلاري رشد كرده است.بازارچه پرويزخان با اختصاص 40/73ميليون دلار با 48/27درصد از ارزش صادرات بازارچه ها طي نه ماهه سال 1387 رتبه اول، بازارچه تمرچين – پيرانشهر با 04/45ميليون دلار يا 86/16درصد رتبه دوم و بازارچه كيله – سردشت با 08/40ميليون دلار يا 15درصد رتبه سوم را به خود اختصاص داده اند.

در رده هاي بعدي بازارچه يزدان با سهم ارزشي 32/8، بازارچه شوشمي با سهم ارزشي 85/4درصد، بازارچه ميلك با 47/3درصد، كوهك – سروان با 29/3درصد، بازارچه باجگيران با 92/2درصد، بازارچه دو كوهانه با 88/2درصد و بازارچه ميل 75 با 74/2درصد قرار گرفته اند.از ميان ده بازارچه مرزي مذكور، 4 بازارچه هم مرز با عراق، 4 بازارچه هم مرز با افغانستان، يك بازارچه هم مرز پاكستان و يك بازارچه هم مرز تركمنستان است. سهم ارزش صادرات بازارچه هاي هم مرز به كشورهاي يادشده به ترتيب 19/64درصد، 41/17درصد، 29/3درصد و 92/2درصد بوده است.

بيشترين رشد ارزش صادرات كالا از بازارچه ها در نه ماهه سال 1387 نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتيب مربوط به بازارچه شيخ صله با 59/221درصد و بازارچه پرويزخان و بازارچه باجگيران به ترتيب با 09/131 و 10/89درصد بوده است.در اين مدت صادرات از بازارچه سيرانبند 89/97درصد، بازارچه سرو 71/89درصد و بازارچه جلفا 95/86درصد نسبت به سال 86 كاهش يافته است.